-
1 лунчыргаш
лунчыргаш-ем1. изнемогать, изнемочь, выдохнуться, чахнуть, зачахнуть, дойти до изнеможенияПашаште лунчыргаш изнемогать на работе;
койын лунчыргаш чахнуть на глазах;
лунчырген колаш умереть от изнеможения.
Ожнысо илышын кочыжо тудлан шуко логалын. Изинек неле пашаш лунчырген. Д. Орай. Много ему досталось горестей прежней жизни. С детства изнемогал на тяжёлой работе.
2. слабеть, ослабевать, ослабеть; обессилеть, потерять силы, мощьЙоча лунчырген ребёнок ослабел;
тазалык лунчырген здоровье ослабло;
кап лунчырга слабеет тело;
акыл лунчырга ослабевает разум;
тушман лунчырген враг обессилел.
Тайра лунчыргыш. Вуйушыжо кайыш. Д. Орай. Тайра ослабла. Потеряла сознание.
3. размякнуть, раскиснуть; стать расслабленным, вялым, апатичным (о человеке)Ужамат, йӧршеш лунчыргенат, тыге ок йӧрӧ. Вижу, ты совсем раскис, так не годится.
4. перен. расшататься, расстроиться, прийти в состояние упадка, истрепаться, износиться, стать потёртымПакча паша лунчырген овощеводство расстроилось;
пӧрт лунчырген дом обветшал;
вургем лунчырген одежда истрепалась.
Ындыжым марийын илышыже йӧршын лунчырга, патырлыкше йомеш. С. Ибатов. Теперь у марийца жизнь совсем расшаталась, исчезла храбрость.
Машина кӧргыш нине кылта-влак, пурен, йӧршын туржалт, лунчырген лектыт. П. Пайдуш. Попав в машину, эти снопы выходят оттуда совсем истрёпанными.
Составные глаголы:
-
2 лунчыргаш
-ем1. изнемогать, изнемочь, выдохнуться, чахнуть, зачахнуть, дойти до изнеможения. Пашаште лунчыргаш изнемогать на работе; койын лунчыргаш чахнуть на глазах; лунчырген колаш умереть от изнеможения.□ Ожнысо илышын кочыжо тудлан шуко логалын. Изинек неле пашаш лунчырген. Д. Орай. Много ему досталось горестей прежней жизни. С детства изнемогал на тяжёлой работе.2. слабеть, ослабевать, ослабеть; обессилеть, потерять силы, мощь. Йоча лунчырген ребёнок ослабел; тазалык лунчырген здоровье ослабло; кап лунчырга слабеет тело; акыл лунчырга ослабевает разум; тушман лунчырген враг обессилел.□ Тайра лунчыргыш. Вуйушыжо кайыш. Д. Орай. Тайра ослабла. Потеряла сознание.3. размякнуть, раскиснуть; стать расслабленным, вялым, апатичным (о человеке). Ужамат, йӧршеш лунчыргенат, тыге ок йӧрӧ. Вижу, ты совсем раскис, так не годится.4. перен. расшататься, расстроиться, прийти в состояние упадка, истрепаться, износиться, стать потёртым. Пакча паша лунчырген овощеводство расстроилось; пӧрт лунчырген дом обветшал; вургем лунчырген одежда истрепалась.□ Ындыжым марийын илышыже йӧшын лунчырга, патырлыкше йомеш. С. Ибатов. Теперь у марийца жизнь совсем расшаталась, исчезла храбрость. Машина кӧргыш нине кылта-влак, пурен, йӧршын туржалт, лунчырген лектыт. П. Пайдуш. Попав в машину, эти снопы выходят оттуда совсем истрёпанными.// Лунчырген возаш обессилеть, зачахнуть, захиреть. Тынар ит толаше, лунчырген возат. Не старайся столько, захиреешь. Лунчырген пыташ расшататься; прийти в упадок. Пытартыш жапыште ял озанлык йӧршеш лунчыргыш. В последнее время сельское хозяйство совсем расшаталось. Лунчырген шинчаш зачахнуть, раскиснуть, размякнуть. Мом лунчырген шинчынат, ончал йырет, илыш шолеш. Что ты раскис, посмотри вокруг: жизнь кипит.Словарь. марийско-русский язык (Марла-рушла мутер) > лунчыргаш